КОНСТИТУЦИЯ БІЗДІҢ ӨМІРІМІЗДІҢ НЕГІЗІ

Қазақстан Республикасының Конституция күні жақындап қалды. Бүгінгі таңда Конституцияда бекітілген демократиялық институттар және адам мен азаматтың құқықтары толықтай қамтамасыз етілді деп айта алмаймыз. Осыған қарамастан, Қазақстан Республикасы жиырма бес жылдық тәуелсіз даму барысында көптеген жетістіктерге жетті – нарықтық экономиканың негізі құрылды, өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығы дамуда, мемлекеттік органдардың біршама жаңартылған жүйесі жұмыс істеп жатыр, көппартиялық жүйені құру және демократиялық институттарды қамтамасыз ету бойынша белгілі қадамдары ол бар.

Біздің еліміз ТМД және Шығыс Еуропа арасында экономикасын дамытудың көптеген бағыттары бойынша көшбасшылардың қатарына кіретіндігімен, елде тартымды инвестициялық ахуалдың жақсаруымен ерекшеленеді, сондай-ақ әртүрлі діндерді уағыздайтын елде жүзден астам ұлттар мен ұлыстардың тыныштығы сақталуда. Мұның бәрі – Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың айқындалған саясатының нәтижесі, сонымен қатар халқымыздың өз мемлекетін, экономикасын және қоғамын қалпына келтіруге белсенді қатысуында.

Демократиялық мемлекет пен қоғам бірден қалыптаспайды, бұл үшін бір емес бірнеше ұрпақтың еңбегі қажет, менталитетімізде және жалпыадамзаттық құндылықтарға деген көзқарасымызда көп нәрсені өзгерту керек, өмірдегі жағымсыз құбылыстарды түбірімен жою қажет.

Әрқайсымыз осы жағымсыз көріністерге қарсы тұра білуіміз керек, қиын өмірлік жағдайлардан оңай жол іздемей, ар-ұжданымыз бен заңға жүгінуіміз керек. Әрине, адал және принципті болу қиын, бірақ біз бұған ұмтылуымыз керек, өйткені біздің құқықтарымыз бен бостандықтарымыз бізге Конституция мен еліміздің Негізгі Заңымен берілген.

Мүмкін біреу мені осы айтулы сөздер үшін айыптайтын шығар, бірақ мен заң талаптары мен жалпыға танылған этикалық стандарттарды бұзғаннан гөрі адал және құрметті адам болу оңай деп санаймын.

Біздің халқымыз Конституция күні қарсаңында қол жеткізілген жетістіктермен мақтана алады. Елімізде мемлекеттілікті, демократиялық институттарды, нарықты, әлеуметтік-бағытталған экономиканы дамытуға, құруға, бейбітшілік пен тыныштыққа бағытталған азаматтық қоғам құрудың барлық алғышарттары жасалды.

Мемлекеттік құрылыс процесі үздіксіз, ол мемлекет болғанға дейін жалғасады. Мүмкін өмір бізден кейбір түзетулерді, соның ішінде конституциялық өзгерістерді талап етуі мүмкін. Бірақ бір нәрсе нақты айқын – соңғы бес жылдағы қолданыстағы Қазақстан Республикасы Конституциясының негізінде оның дәйектілігі мен тиімділігі дәлелденді, оның негізгі ережелері осы күнге дейін өзекті болып табылады.

Еліміздің Негізгі Заңы біздің алдымызда биік мақсаттарға – әлемдік қоғамдастыққа интеграцияланған тәуелсіз, экономикалық тұрғыдан дамыған

мемлекет құру, оның азаматтарының гүлденген және лайықты өмір сүруін қамтамасыз ететін негізгі құжат болып қала бермек.

Демократиялық қоғамның биік мұраттарына ұмтылу, ежелгі қазақ жерін мекендеген халықтар арасындағы өзара сыйластық пен достық, мәдениеттердің енуі, мемлекеттік органдардың үйлесімді жүйесі – осының бәрі Негізгі Заңда нақты көрініс тапты.

Конституция күнін мемлекет өміріндегі маңызды оқиға ретінде қабылдауы керек деп санаймын. Қолданыстағы Конституция әр адамның өміріне үлкен әсер етеді, өйткені ол оның құқықтары мен міндеттері жүйесін, оларды жүзеге асырудың кепілдіктерін бекітеді.

Конституция – қоғам мен мемлекеттің негізгі заңы, олардың дамуының негізгі мақсаттары мен қағидаларын, экономиканы, әлеуметтік және рухани өмірді ұйымдастырудың негіздерін, мемлекеттік механизмнің жұмыс істеу негіздерін белгілейді.

Жамбыл облыстық «Вынхуа» дүнгендер этномәдени бірлестігінің мүшесі,

облыстық ҚХА Аналар кеңесінің өкілі

Нұралиева Динара Хаттамқызы

Ата заң – қоғамымыздың тұрақтылығының кепілі

Қазақстанның бүгінгі жетістіктері 1995 жылы 30 тамызда республикалық референдумда қабылданған Конституциямен тығыз байланысты. Қолданыстағы Конституция – бұл біздің негізгі заңымыз, ол қазақстандық қоғамның даму заңдылықтарының ең жоғары заңдық көрінісі болып табылады. Қазақстан Республикасының Конституциясы адам мен азаматтың жалпыға бірдей құқықтары мен бостандықтарына, еркін сайлауға, мемлекеттік биліктің бірлігі және билікті үш тармаққа бөлу қағидаттарын жүзеге асыруға, жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару жүйесінің жұмыс істеуіне кепілдік береді.

Конституцияның прогрессивтілігі, ең алдымен, оның кіріспесінде көрсетілген құндылықтарда жатыр. Бостандық, теңдік пен келісім мұраттары, әлемдік қоғамдастықтан лайықты орын алуға ұмтылу, қазіргі және болашақ ұрпақ алдындағы жауапкершілік – бұл Конституциямен көрсетілген біздің республиканың басты идеологиялық қағидалары. Негізгі заңда біртұтас ұлт қоғамы мен мемлекет тіршілігінің негізгі моральдық негіздері бар. Ол Қазақстан Республикасының барлық нормативтік құқықтық актілерінің иерархиясында ең жоғары деңгейге ие, сондықтан біздің елдегі барлық заңдар мен кез-келген заңға тәуелді актілер Қазақстан Конституциясына қайшы келмеуі керек. Республика Конституциясына сәйкес мемлекеттік биліктің бірден-бір қайнар көзі – Қазақстан халқы.

Еліміз бүкіл әлемге 100-ден астам ұлт өкілдерінің достық қарым-қатынасын берік ұстану арқылы үлгі болып отыр. Әрбір Қазақстан азаматының өмірі – біздің республикамыздың тарихының кішігірім бөлшегі, бұл жаңарып жатқан қоғамдағы адамдардың психологиясын сипаттайтын қағидаларға негізделген ұлттық келісімді растау, ұлттық және халықаралық мүдделердің үйлесімі болып табылады.

Біз үшін Конституция күні мерекесі – бұл Қазақстанның демократиялық таңдауының тарихи дұрыстығының және мемлекеттік механизмдерді жетілдіруге барлық қазақстандықтардың қатысуының маңыздылығының тағы бір расталуы.

Негізгі заң біздің басты бағытымыз бен өмірлік жолымызды айқындайды. Ең алдымен бұл біздің еліміздің тұтастығын айшықтай түсері анық. Сондықтан әрбір Қазақстан азаматы біздің Ата Заңымызды құрметтеуге міндетті.

Жамбыл облысы Меркі аудандық

«Ахыска» түрік этномәдени бірлестігінің төрағасы

Османов Айваз Магадиевич

Бірлік түбі – береке

Иә, ауызбірлік пен түсіністік, қарапайым сыйластық үстемдік құрған жерлерге қашанда нәтижелі істердің үйір болатыны белгілі. Біздің елімізде қалыптасқан ұлттар тұтастығы мен халықтар достығының арқасында бүгінде мемлекетіміз өркендеп, ілгері басып келеді. Біздің мемлекетіміздің басты жетістігі еліміздің халықтарының ұлтаралық және конфессияаралық келісімі, өзара түсіністігі мен сыйластығы болып саналады. Әлемдік тарихта әртүрлі ұлт өкілдерінің бір жерде, бір елде бірлесіп өмір сүруі – әсте де тың құбылыс емес. Бұл ретте, Қазақстанның көпұлттылығы ғасырларға созылып, уақыттардан жалғасын тауып, сабақтасып келетіндігін мысалға алсақ болады. Болмашы келеңсіз оқиғалардың ұлттар арасына іріткі салып, татулыққа тигізіп жатқан сызатын тілге тиек еткім келіп отыр.

Көпұлтты халықтың татулығын берік ұстау үшін елімізде орын алып жатқан тұрмыстық сипаттағы келеңсіз жағдайлардың ұлтаралық қақтығысқа айналып кетпеуін қадағалауға тиіспіз.

Татулықты ту еткен халқымызға бұл жат қылық екені анық. Сананың саяздығы, әлеуметтік желіде келеңсіз пікірлердің белең алуына себепші болып отыр. Көзбен көрмеген дүниені дүрбелең дауға айналдырып, іріткі салған коментаторлардың араңдатушылықтарына мән бермеулеріңізді сұраймын. Бірлікті ыдырататын күншілдік, іштарлық, араздық сынды жағымсыз қасиеттерден бойды аулақ салуға шақырамын.

«ӘУЛИЕ АТА» қазақ мәдени орталығы төрағасының орынбасары,

Жамбыл облысы ҚХА Аналар кеңесінің мүшесі Айгүл Кабиева

Миражапова құттықтау

Қазақстанның Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Ядролық сынақтардан азат әлем үшін чемпион» мәртебесіне ие болғаны менің көңілімді аса қуантып отыр. Бастаманы ядролық сынақтарға жаппай тыйым салу шарты ұйымының атқарушы хатшысы Лассина Зербоның келелі мәселені көтеріп, алғашқы заңды тыйым ретінде ғана емес, сонымен бірге Халықаралық күнді белгілеу үшін маңызды негізге алғанына рахмет!!.
Елбасының арқасында еліміз бүкіл әлемге ядролық қарудан бас тартқан бейбіт өмірдің жаршысы ретінде танылып жатыр. 29 жыл бұрын қабылданған шешімнің жемісін жеп отырғанымыз қазақ елі үшін үлкен мәртебе.
Тұңғыш президентіміз Нұрсұлтан Назарбаевтың жарылыстардың үнін өшірген Семей сынақ алаңын жабу туралы Жарлығы – еліміздің ең басты жетістігі. Талай «тар жол, тайғақ кешуден» өткен қазақ елімнің көрер жарығы әлі де алдыда екен ғой?! «Ядролық сынақтардан азат әлем үшін чемпион» мәртебесіне ие болған Елбасымызды шын жүректен құттықтай отырып, еліміз аман, жұртымыз тыныш болса екен деген тілек айтамын! Қазақ елінің ендігі жерде акжарылқап заманда өмір сүретініне кәміл сенемін!!

Жамбыл облыстық Қазақстан халқы ассамблеясы
Аналар кеңесінің төрайымы
Миражапова Мухаббат Сайдуллаевна

Сабри Асанович құттықтау

Атом бомбасынан қазақтың көрген азабын айтып тауысу қиын. Кеңес Одағы артынша Семейде 1949 жылдың 29 тамызында 22 тонналық ядролық бомбаның алғашқы сынағын өткізді. Қуатты жарылыстан аймақ бір мезетте радиациялық күлге оранған.
Мәліметтер бойынша Семей жерінде 40 жыл бойы сынақтан өткен ядролық зарядтардың жиынтық қуаты Хиросимаға тасталған атом бомбасынан 2,5 мың есе асып түседі екен. Яғни, бір мезетте 350 млн адамның өмірін жалмауға қауқарлы. Семей полигонында өткізілген соңғы ядролық жарылыс 1989 жылдың 19 қазанында болды. Осыдан кейін, яғни 1991 жылдың 29 тамызында Семей полигоны Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың жарлығымен жабылды. Елбасымыздың арқасында еліміз егемендігін алғаннан кейін полигон жабылып, өз еркімен ядролық қарудан бас тартқан алғашқы мемлекет біз болдық.
Ел ішінде ұлтаралық татулыққа дем бере отырып, Тәуелсіздік алғанға дейінгі қалыптасқан жағдайды бірден өзгертуге әрекет жасамады. Есесіне мемлекет басшысы ұлттың ұзақ уақыттағы арман-тілегін жүзеге асыруды ұзақ мерзімді даму сатыларына негіздеді. Мемлекеттік тілімізде, қазақы ұғым-түсінік тұрғысынан алғанда «батпандап кірген аурудың мысқалдап шығатын» заңдылығын ұмытқан жоқ, қарапайым халықтық философияның түйінді тұсын алыс мақсаттарға арқау ете білді. Оған қоса, бірнеше ғасырға созылған бодандық езгіден есеңгіреген елдің болашағын тыныштықпен байланыстырды. Қару тұрған жерде тыныштық болмайтынын тереңнен түсінді, сөйтті де ядролық қарудан өз еркімен бас тартты.
Басқасын айтпағанда жаңа заманаға сай экономикасы мен қорғанысы жағынан да дербес саясат жүргізіп көрмеген Қазақстанның сол тұстағы жағдайы қорғансыздың күнімен бірдей еді. Сондай бір сындарлы тұста қолда бар қарудан бас тарту аса үлкен ерлік пен болашаққа деген көреген сенімді қажет ететін еді. Осындай өжеттілік пен қайраттылық танытқан Тұңғыш президентіміз Н.Назарбаевтың алапат қарудан бас тарту шешіміне орай берілген бұл ризық берекелі мәртебе деп сенімді айта аламын!
Қазақ елі аман болсын!
Жамбыл облыстық «Барбанг» күрділер ассоциациясының өкілі, облыстық Қазақстан халқы ассамблеясы Ақсақалдар кеңесінің мүшесі Асанов Сабри Асанович

Айгүл Қабиевна құттықтау

Еліміз егемендігін алып, өз алдына жеке мемлекет болғалы да ширек ғасырдан асып барады. Осы уақыт аралығында Қазақстанның әлем елдері арасында беделі артып, ішкі даму сатыларында да талай биіктерді бағындырғанын көз көрді, көңіл сенді. Бірқатар халықаралық ұйымдарға жетекшілік етті, ауқымды іс-шараларды абыроймен атқарып шықты. Ел тізгінін ұстаған Нұрсұлтан Назарбаевтың бұл бағыттағы атқарған істерінің орны бөлек екені шындық, соның ішінде халықралық кеңістікте әлем елдерін бейбітшілікке шақырып үн қатуы адамзат баласының алдағы тағдыры үшін аса маңызды бастама болатын. Елбасымыз елішілік қатынастарда, сондай-ақ сыртқы саясатта да осы бастамасын сөзімен де, ісімен де жандандыруға бар күшін салды. Ядролық сынақтарға жаппай тыйым салу шарты ұйымының атқарушы хатшысы Лассина Зербо Қазақстанның ядролық қарусыз әлем құрудағы жаһандық күш-жігерге жетекшілік кезіндегі ерекше тарихи үлесін ескере отырып, өз ниетіне қарай Нұрсұлтан Назарбаевқа жаңа мәртебе беру туралы бастама көтерген екен. Елбасының 1991 жылы 29 тамызда әлемнің ең ірі ядролық полигондарының бірі – Семей ядролық полигонын жабу туралы шешімі адамзат тарихындағы бұрын-соңды болмаған тарихи жетістік!
Бұл жаңалық, қазақ халқы үшін зор сүйінші іспеттес. Қазақ елім, дана елім үшін мақтана да, масаттана да отырып, Тұңғыш Президентіміз, мемлекет көшбасшысы – аса қадірлі Нұрсұлтан Әбішұлын осынау баға жетпес жаңа мәртебесімен құттықтаймын! ​Бұл лайықты мәртебе тек Елбасына ғана емес, күллі қазақ еліне берілген ризық, береке!
Жер жүзін бейбітшілік жайласын, адамзат!

Жамбыл облыстық «Әулие Ата» қазақ мәдени орталығының
мүшесі, Аналар кеңесінің өкілі Кабиева Айгүл Кабиқызы

Жамбыл облысы ҚХА жалпыреспубликалық «Мың алғыс» акциясын бастады.

Мемлекеттің басты байлығы адам десек, әрбір жанның  аман-саулығын бақылайтын ол әрине, ақ халатты абзал жандар. Республика көлемінде мұсылмандардың ұлық мерекесі Құрбан айт қарсаңында Қазақстан халқы Ассамблеясы медицина қызметкерлерін құттықтауға арналған «Мың алғыс» акциясын бастады. Өз кезегінде Жамбыл облысы ҚХА этномәдени бірлестіктерінің өкілдері мен белсенділері Құрбан айттың бірінші күнінде адам жанына араша  болған жандардың отбасыларына қолдау білдірді.

Облыстың ақ халатты абзал жандары биыл жүздеген адамның өміріне араша түсті. Акция медицина саласында еңбек етіп жатқан әлеуметтік осал топтағы отбасыларға азық-түлік себеттерімен жәрдем көрсету болып табылады. Аталған азық-түлік жинағының ішінде қант , күріш, күнбағыс майы, ұн  секілді өнімдер бар. Сондай-ақ, балалар үшін тәтті нан өнімдері де қарастырылған.

Сауапты істе атсалысқан этномәдени бірлестіктер, Аналар кеңесі, «Жаңғыру жолы» жастар қозғалысының еріктілері мен мекеме қызметкерлері акцияның алғашқы күнінде-ақ ,  400 000 теңге қаражат жинап әлеуметтік жағдайы төмен 50 отбасыға азық-түлік себеттерін үлестірді. Атап айтсақ, Ұйғыр этномәдени бірлестігі акция аясында көпбалалы отбасыға  60 000 теңге көлемінде көмек көрсетті. «Вайнах» Жамбыл шешен-инғұш мәдени орталығы» қоғамдық бірлестігінің басшысы Рамзан Сапиевич бастаған белсенділер, Қордай ауданында еңбек етіп жатқан 14 медқызметкердің отбасына азық-түлік себеттерін үлестірді. Көрсетілген көмектің жалпы соммасы 200 000 теңгені құрайды.  Жамбыл облысы ҚХА «Мың алғыс» жалпыреспубликалық акциясының бірінші күнінде  жалпы соммасы 660 000 теңге көлемінде қайырымдылық жасады.

Айта кету керек, аталған акция 3 күнге созылады. Аудандағы аналар кеңестері, қоғамдық келісім кеңестері, этномәдени бірлестік мүшелері қайырымдылық көрсететін болады.  Сонымен қатар, акция қасиетті құрбан айт мерекесінде халықты қайырымдылыққа шақыруға, төтенше жағдай кезіндегі көмекке мұқтаж жандарға жәрдем беруге бағытталған.

 

Жамбыл облысы әкімі аппараты

«Қоғамдық келісім» КММ

Баспасөз қызметі орталығы