30 мамыр

/in /by

30 мамыр күні Мемлекет басшысының 31 мамыр Саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күніне байланысты үндеумен толық таныстым. Отанымызда саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау жөніндегі мемлекеттік комиссия құрылады, деп мәлімдеді ел Президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы. Бұл отандық тарихтың ең қайғылы беттерінің бірі. XX ғасырдың 20-50-ші жылдарында КСРО-да тоталитарлық режим құрылды, ол жүздеген мыңдаған адамдардың қаза болуына себеп болды. “Қызыл террордың” шыңы 1937-38 жылдары болды. Бүгінде бұл есімдер әрқайсысына таныс: Әлихан Бөкейхан, Ахмет Байтұрсынұлы, Мұхамеджан Тынышпаев, Мыржақып Дулатұлы, Тұрар Рысқұлов, Мағжан Жұмабаев, Сәкен Сейфуллин, Ілияс Жансүгіров, Бейімбет Майлин, Санджар Асфендияров және т.б. Саяси себептер бойынша 103 мың адам сотталып, олардың төрттен бірі – ату жазасына кесілді. Қазақстан картасына ГУЛАГ жүйесіне кіретін 11 лагерь енгізілді, олардың ішінде АЛЖИР, Карлаг, Степлаг. Қазақстан Президенті Отан сатқыншылары әйелдерінің Ақмола лагері қатыгездік пен цинизмнің қайғылы символы деп атады. ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың үндеуінде атап өтілгендей, 5 миллионға жуық адам Қазақстанға күштеп қоныс аударды. Қазақстанда 100 мыңға жуық адам қамауға алынып, 20 мыңға жуық адам атылды. Әр жылдары Қазақстанға жер аударылған кәрістер, поволжск немістері, гректер, Солтүстік Кавказ халықтары, курдтар, түріктер, Қырым татарлары бар эшелондар келді. Олар мұнда өліп бара жатқан, бірақ өткен Қазақстан білмей, болашақта жаңа үй ала алды. Қиын сәтте келгендердің барлығына көмек пен мейірімділік қолын созып, өз жүрегінің жылуын қонақтарымен бөліскен қазақ халқын тарту етті. Біз орын алған оқиғаның барлық жағдайларын ашатын нақты фактілерге ие болуымыз қажет. Біз тарихтағы бұл олқылықты толықтыруымыз керек.

Мұндай тарих сабақтары осындай қайғылы жағдайларға жол бермеу үшін есте сақтау маңызды. Болашақ ұрпақ үшін сол кезде қуғын-сүргінге ұшыраған белгісіз есімдер қалмауы тиіс. Тарихи шындықты сақтау және жаңа ұрпаққа беру маңызды!

 

Жамбыл облыстық

«Вынхуа» дүнгендер қауымдастығы» қоғамдық бірлестігінің

мүшесі Динара Хаттамқызы