Үстіміздегі жылдың наурыз айында Тәжікстан Республикасының Қазақстандағы Төтенше және өкілетті елшісі Хайрулло Ибодзода Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 30 жыл толуы және Наурыз мейрамы қарсаңында көне Тараз шаһарына арнайы сапармен келді.
Түркі халықтарының мерекесі қарсаңында орын алған кездесуге өңірлік ассамблеяның этномәдени бірлестік басшылары, облыстық Тәжік этномәдени бірлестігінің өкілдері, өнерпаз жастары, «Қоғамдық келісім» КММ қызметкерлері және облыстық БАҚ тілшілері қатысты.
Өз кезегінде, жиылған қауымға Жамбыл облыстық Тәжік этномәдени бірлестігінің ұйымдастыруымен кең дастархан жайылып, тәжік халқының тарихы, мәдениеті, әдебиеті мен әдет-ғұрпы, салт-дәстүрінен сыр шертетін үлкен көрме ұйымдастырылды. Сәндік-қолданбалы өнер көрмесінде Тәжікстанның түрлі аймақтарынан келген тәжік этносының ұлттық киімдері, кестеленген дастархан жапқыштары, шимен тоқылған қамқа кілемдері, ұлттық жәдігерлері, қыз-келіншектерге арналған зергерлік бұйымдары, жібек жіппен тігілген көрпе-жастықтары, сонымен бірге, ұлттық аспаптары да жұрттың назарын өздеріне аудармай қоймады. Сондай-ақ, тәжік халқының «Бесік жыры», «бата беру» ғұрыптары, «сумаляк», «палау» тағамдарын өзге этностардың рецептіне ұқсатпай өзіндік ерекше тәжіктік дәмін келтіріп дайындау тәрізді салт-дәстүрлері тамашаланды.
Елшіге ең бірінші болып қазақ халқының ұлттық тағамдары ұсынылды. Ұлттық брендімізге айналған құрт, ірімшік, бауырсақ, талқан, сүзбе, жент, қатық сияқты қасиетті 7 тағам тәжік дастарханының төрінен орын алды. Сонымен қатар, Хайрулло Ибодзода бастаған делегация түркі халықтарының жаңа жылының басты нышаны болып табылатын «сумаляк» тағамынан дәм татты.
Оған қоса, аталмыш тағамнан ауыз тиген жұртқа ақ жаулықты Нилуфар әже ақ батасын берді. Тәжікстандық Елші жамбылдық тәжік бауырластарына және өңірлік ассамблеяға қарасты «Жамбыл облыстық Тәжік этномәдени орталығы» қоғамдық бірлестігінің мүшелері мен іс-шараға қатысушыларға жылы лебізін білдіре келе:
– Қазақстан Республикасы – Тәжікстанмен бауырлас ел. Сонымен бірге стратегиялық серіктес. Қазақстанда ассамблеяның бар болғаны – көңіл қуантарлық. Мұнда 140-тан астам этнос өкілдері өмір сүреді және жалпы Қазақстан бойынша әр түрлі аймақтар мен қалаларға барған кезімізде, Қазақ еліндегі барлық ұлт пен ұлыс өкілдерінің бірлік пен келісімде өмір сүріп жатқандығын көреміз. Бұл өзара түсінісушілік бейбітшілік пен келісімде ортақ жол тапқан мамыражай Қазақстанның әлемдік қауымдастықта жоғары беделге ие болуына негіз сала білді, -деді Ол.
Сондай-ақ, Жамбыл облысы әкімдігінің ішкі саясат басқармасы «Қоғамдық келісім» КММ басшысы Парида Иманжанқызы да тәжік делегациясын бірнеше этносты бір шаңырақтың астына біріктірген Достық үйінің құрылымымен, сондай-ақ, тәжік этномәдени орталығының тыныс-тіршілігімен және бүгінгі бас қосудың ең қызықты сәті – «сумаляктан» дәм тату рәсімінен, яғни, тағамның кішігірім тарихымен таныстыра кетті: – Наурыз мейрамы – барша түркі халықтары үшін, оған қоса, Қазақстанда тұратын түркі этнос өкілдері үшін де басты мереке. Тәжік этносы үшін бұл мейрам «сумаляк» тағамын дайындаумен ерекшеленеді. Ежелгі уақытта сумаляк көктемгі егіс басталғанға дейін дайындалатын салттық тағам ретінде ұсынылған. Ол ұнтақталған бидай дәндерінен дайындалады, одан соң ұн араластырылып, қазандықтағы мақта майында 20-24 сағат бойы қайнатылады. Бұл тағам адамдарға күш-жігер беріп, рухани азықты болуға зор пайдасын тигізеді деген наным бар. Бұл енді халықтың байырғы заманнан келе жатқан сенім-ниеті, бұл да бір тәжік халқының салт-дәстүріне жатады. Атап өтейік, Тәжік этномәдени бірлестігі облыста этносаралық қарым-қатынасты нығайтуға, халықтар достығын дамытуға бағытталған барлық іс-шараларға өз деңгейінде қатысатындықтан, бұл бас қосу – халықтардың достығы мен бірлігін бекітіп, серіктестікті кеңейте түсері анық. Бүгінгі іс-шараға бір адамдай атсалысып, алыстан ат арытып келген Елшіні күтіп алған тәжік бауырластарға рахметімді айтамын. Наурыз баршамызға құт-береке әкелсін! – деп өз сөзін аяқтады Достық үйі басшысы Парида Иманжанқызы.
Сондай-ақ, осы тұста айта кетейік, аталмыш тағамға дайындау сәтінде кішкене тастар қосылады екен, олар қазанның түбіндегі тағамның түбін күйдіріп алу қаупінен сақтану үшін қолданылады. Сіз егер, осындай тасты тамақтану кезінде ыдысыңыздан тауып алсаңыз, онда жасырын тілек жасауыңыз керек және ол міндетті түрде орындалады деген сенім бар тәжік халқында. Осыған қоса, «Сумалякты» дайындау барысында аталмыш асты қыз-келіншектер бір дауыста әндерін шырқай, билерін билей жүріп, бір-бірімен әзілдесе, көңілді жүріп пісіру керек деп саналады. Салқындағаннан кейін «сумаляк» толы ыдыс дастарханға қойылады. Тағамның «талабы» – қыстан аман-есен шығу, астықтың молшылығы.
Іс-шара барысында шалғайдан келген Елші мен Тәжік халқының делегациясы және өңірлік тәжік этномәдени бірлестік өкілдері және БАҚ тілшілерінің қатысуымен фотосессия жасалды. Сонымен бірге, қонақтармен жүздесуге облыстық «Тараз қаласының өзбек орталығы» қоғамдық бірлестігінің төрағасы Абдурахман Зайнутдинов та қатысты. Бірлестік басшысының өңірімізде қоғамдық келісім мен бірлікті нығайту, этнос өкілдерінің экономиканы ілгерілетуге қосып жатқан үлесі жайында кеңінен ақпарат бергенін айта кеткен жөн. Тәжікстан елшісі Хайрулло Ибодзода өз қорытынды сөзінде Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың бастамасымен ел саясатын жүзеге асыру үшін құрылған, әлемде теңдесі жоқ институт – Қазақстан халқы Ассамблеясы жайында айта келе, этномәдени бірлестіктер қызметін дамытуға барлық жағдай жасалғанын тілге тиек етті.
Бұдан өзге мерекелік кездесуде тәжік халқының ұлттық аспаптары сүйемелдеуімен түрлі сарында әуендер шырқалып, «Асылжан» би ансамбльінің орындауында қазақ халқының ұлттық биі биленді.
Іс-шараның соңы этномәдени бірлестіктің төрағасы Алижон Шукурұлы бастаған бірлестіктің белсенді мүшелері мен Тәжікстан елшісінің бір-біріне естелік сыйлықтар тарту етуімен аяқталды.
Қорытынды: салт-дәстүрлері ұқсас, тілегі егіз екі елдің ынтымағы мен бейбітшілігі жалғасын табарына сеніміміз мол.
Жамбыл облысы әкімдігі
ІСБ «Қоғамдық келісім»КММ
Баспасөз орталығы
